Nauczanie domowe to alternatywa dla tradycyjnego nauczania.
Zastanawiasz się nad rozpoczęciem edukacji domowej swojego dziecka?
Masz pytania?
Zadzwoń.
Nasi lektorzy wesprą Twoje dziecko w przygotowaniu do egzaminów klasyfikacyjnych.
Czym jest nauczanie domowe?
Sporo na ten temat mówi Art. 37 Prawa oświatowego.
Została tam zamieszczona informacja, że każde dziecko, które ma od 6 do 18 lat, musi się uczyć. Spełnia wtedy obowiązek przedszkolny, szkolny i nauki.
Może się to odbywać poza murami szkoły.
Nauczycielami dziecka mogą być wtedy:
rodzice,
opiekunowie prawni,
inne osoby, które wskażą rodzice albo opiekunowie.
Takie osoby nie muszą kończyć specjalnych studiów ani szkoleń.
W praktyce:
1. Rodzic składa wniosek do Dyrektora szkoły. Do wniosku o wydanie zezwolenia należy dołączyć oświadczenie rodziców o zapewnieniu dziecku warunków umożliwiających realizację podstawy programowej obowiązującej na danym etapie edukacyjnym, a także zobowiązanie do przystępowania w każdym roku szkolnym przez dziecko spełniające obowiązek szkolny do rocznych egzaminów klasyfikacyjnych.
2. Dyrektor szkoły może się zgodzić na edukację domową w danym roku szkolnym i wskazać w decyzji etap edukacyjny. Są trzy etapy:
I etap – I, II i III klasa szkoły podstawowej,
II etap – IV–VIII klasa szkoły podstawowej,
III etap – szkoła ponadpodstawowa.
3. Po otrzymaniu zgody, rodzic przejmuje odpowiedzialność za edukację dziecka. Nauczyciele szkoły, której dyrektor wydał zezwolenie nie prowadzą z uczniem w nauczaniu domowym żadnych zajęć edukacyjnych. Nie wystawiają mu również żadnych ocen bieżących i nie są zobowiązani do bieżącej kontroli jego postępów w nauce. W tym kontekście trzeba wyraźnie podkreślić, że nie należy nauczania domowego kojarzyć z nauczaniem indywidualnym, które odbywa się w zupełnie innych ramach prawnych.
4. Zgodnie z przepisami ustawy roczna i końcowa klasyfikacja ucznia spełniającego obowiązek szkolny poza szkołą odbywa się zgodnie z przepisami rozdziału 3a ustawy o systemie oświaty.
Uczeń przystępuje do tzw. rocznych egzaminów klasyfikacyjnych z zakresu części podstawy programowej obowiązującej na danym etapie edukacyjnym, uzgodnionej na dany rok szkolny z dyrektorem szkoły.
Egzaminy klasyfikacyjne są przeprowadzane przez szkołę, której dyrektor zezwolił na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą. Przeprowadza się je zgodnie z art. 44l ustawy o systemie oświaty i przepisami wydanymi na podstawie art. 44zb ustawy o systemie oświaty. Egzaminy przeprowadza się więc nie później niż w dniu poprzedzającym dzień zakończenia rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Terminy egzaminów uzgadnia się z uczniem i jego rodzicami.
Choć uczeń w nauczaniu domowym jest zobowiązany realizować podstawę programową ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych przewidywanych w ramowym planie dla danego typu szkoły, to jednak nie zdaje egzaminów ze wszystkich zajęć edukacyjnych objętych ramowym planem nauczania dla danego typu szkoły. Zgodnie z § 15 ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 373 ze zm.) dla ucznia spełniającego obowiązek szkolny poza szkołą, nie przeprowadza się egzaminów klasyfikacyjnych z:
obowiązkowych zajęć edukacyjnych: plastyki, muzyki, techniki i wychowania fizycznego oraz
dodatkowych zajęć edukacyjnych.
Uczniowi takiemu nie ustala się również oceny zachowania.
5. To właśnie na pierwszej stronie arkusza ocen zamieszcza się informację o spełnianiu przez ucznia obowiązku szkolnego poza szkołą. Uczeń w nauczaniu domowym może również otrzymać świadectwo z wyróżnieniem, jeśli w wyniku klasyfikacji rocznej uzyskał z obowiązkowych zajęć edukacyjnych średnią rocznych ocen klasyfikacyjnych co najmniej 4,75 (§ 18 ust. 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych).
6. Istnieją również możliwości zapewnienia współpracy ze szkołą macierzystą rodzicom i uczniom realizującym nauczanie domowe. W myśl art. 37 ust. 7 ustawy uczeń spełniający obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą, a także rodzic takiego ucznia, może korzystać ze wsparcia szkoły, której dyrektor wydał zezwolenie obejmującego prawo uczestniczenia w szkole w:
dodatkowych zajęciach edukacyjnych,
zajęciach rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych,
zajęciach prowadzonych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
zajęciach rozwijających zainteresowania i uzdolnienia uczniów, w szczególności w celu kształtowania ich aktywności i kreatywności;
zajęciach z zakresu doradztwa zawodowego;
zapewnienie dostępu do:
podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych oraz
pomocy dydaktycznych służących realizacji podstawy programowej znajdujących się w zasobach szkoły – w porozumieniu z dyrektorem tej szkoły;
udział w konsultacjach umożliwiających przygotowanie do rocznych egzaminów klasyfikacyjnych.
Uczeń spełniający obowiązek szkolny poza szkołą powinien być ponadto przypisany do konkretnego oddziału w szkole, której dyrektor wydał zezwolenie.
Co jeśli nie damy rady?
Można cofnąć decyzję.
Przepisy określają ponadto przypadki, w jakich dochodzi do cofnięcia zezwolenia (art. 37 ust. 8). Cofnięcie wydanego zezwolenia następuje więc:
na wniosek rodziców;
jeżeli uczeń z przyczyn nieusprawiedliwionych nie przystąpił do rocznych egzaminów klasyfikacyjnych, albo nie zdał rocznych egzaminów klasyfikacyjnych;
w razie wydania zezwolenia z naruszeniem prawa.
Mimo, że przepisy nie formułują tego wprost, to należy przyjąć, że wydane zezwolenie przestaje obowiązywać również w przypadku przeniesienia ucznia do innej szkoły.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1082),
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1915),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 373),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2019 r. poz. 639 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. z 2019 r. poz. 1700 ze zm. 1780),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 373),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 sierpnia 2019 r. z dnia 21 sierpnia 2019 r. w sprawie szczegółowych warunków przechodzenia ucznia ze szkoły publicznej, publicznej szkoły artystycznej, szkoły niepublicznej lub niepublicznej szkoły artystycznej o uprawnieniach publicznej szkoły artystycznej, do szkoły publicznej innego typu albo szkoły publicznej tego samego typu (Dz. U. z 2019 r. poz. 1641).